👍"वाचता, वाचता फुलली एक आनंदयात्रा !":👌

👍" वाचता, वाचता फुलली एक आनंदयात्रा !":👌:
वाचण्यासारखा छंद नाही, वाचण्यासारखा आनंद नाही, कारण त्यामधून आपल्याला अनेक व्यक्तींचे अनेक तर्‍हेचे विचार पाहायला, वाचायला अनुभवायला मिळतात. त्यामुळे आपल्याला अंतर्मुख होऊन काही ना काही तरी घेता येतील म्हणून, जेव्हा जेव्हा काही खरोखर मनाच्या कोपऱ्यात नोंदवुन ठेवावे आणि पुन्हा पुन्हा उजळणी करावी असे जर काही मला वाचनातून मिळत गेले, तर ते माझ्या ह्या अजून एका अभिनव सदरातून मांडण्याचा माझा मनोदय आहे. ही एक प्रकारची आनंदयात्राच आहे आणि योगायोगाने या पहिल्या लेखनपुष्पासाठी, विषयही कुठला मिळाला तर तो म्हणजे आनंद हा!
१.
"महाराष्ट्र टाईम्स मधील सगुण-निर्गुण सदर"
रोहिणी तुकदेव:
"जन्म आणि मृत्यू या दोन बिंदूंच्या मध्ये असलेल्या आडव्या रेषेला जीवन म्हणायचं. जीवन सार्थकी करण्यासाठी, त्याकरता वेळ न गमावता मनातली स्वतःची उन्नत प्रतिमा पूर्ण करण्याची त्वरा करायला हवी. वेळ नेहमीच कमी असणार आहे आणि म्हणूनच सकाळी उठल्याबरोबर, आजचा दिवस आपल्याला मिळाला या आनंदात प्रसन्नपणे कामाला लागायला हवे. दर दिवशी मिळणारा चोवीस तासांचा अवधी लचका तोडल्यासारखे गंभीर जखम आणि तीव्र वेदना होऊन जाईल की, आशादायी उद्याच्या तयारीसाठी उमेद आणि उत्साह देऊन होऊन जाईल, हे आपण आपल्या वेळेशी संगणमत करून अर्थपूर्ण आणि आनंददायक अनुभवांची साखळी कशी निर्माण करतो, त्यावर ठरते"...

महाराष्ट्र टाईम्स मधील सगुण-निर्गुण हे दैनिक सदर नेहमीच वाचण्यासारखे असते. त्यामधील रोहिणी तुकदेव यांच्या लेखातील हे विचार मला भावले.
आजचा दिवस कालच्यापेक्षा अधिक चांगला गेला हे उद्यालाही म्हणता यावे, असा प्रयत्न हवा, असेच ह्यातून घ्यायचे. मिळणारा क्षणन् क्षण सार्थकी लावावयाचा......
------------
२.
"मॅजेस्टिक गप्पां": मटा व्रुत्तांत:
जगण्यातील आनंदाचा शोध ही तर आंतरिक जाणीव, ते आनंदयात्रींनी उलगडले. वेगळ्या वाटेवरचा प्रवास मॅजेस्टिक गप्पांमध्ये तीन विचारवंतांनी खरोखर आनंदाचा शोध वेगवेगळ्या प्रकारे घेतला सुख म्हणजे आनंद नाही, आनंदाचा शोध हा आंतरिक असतो, चाकोरीतले आखून दिलेले आयुष्य सोडून स्वच्छ आंतरिक हाक ऐकणारी माणसे, आनंदाच्या शोधात असतात. हा प्रवास सोपा नसतो, त्यात अनेक खाचखळगे असतात. पण तरीही आनंदाचा शोध घेण्याची असोशी तीव्र असते. चाकोरीतले आयुष्य सोडून वेगळी वाट गुंडाळणाऱ्या या तीन आनंदयात्रीनी प्रेक्षकांना खरोखर मंत्रमुग्ध केले.
संजीव लाटकर यांनी आनंदाचे नेमके गमक सांगताना, प्रत्येक क्षण हा आनंदाचा असतो, जन्माचा गाभा हा प्रेम आनंद आणि उर्जा ह्या पलीकडे नसतो. कोणतीही अपेक्षा न ठेवता केलेले प्रेम ऊर्जा देते. ती आयुष्यभर पुरते. कारण ती पैशातून आलेले नसते ,ती आनंदाने वाढते. आनंदाच्या सुखाच्या मागे धावणारे सगळेच आनंदी होत नाहीत. लेकराला खाऊ घालताना आईच्या चेहर्‍यावर दिसतो तो आनंद, विठोबाच्या मंदिराचा कळस दिसताच भक्ताच्या डोळ्यात येणारे पाणी हा असीम आनंदाचा क्षण असतो. म्हणून आनंदाच्या विरुद्धार्थी शब्द नाही, मात्र सुखाच्या दुःख हा आहे. आनंदाच्या पुढची अवस्था ही परमानंदाची आहे, असे लाटकर यांनी सांगितले.
राहुल कुलकर्णी यांनी भौतिकदृष्ट्या स्थिरस्थावर असतानाही, आतमधून काही वेगळे करण्याचा धडका बसत होत्या. कलेचे बोट अलगद धरून त्यांनी कोकणातल्या ठिकाणी पारंपरिक पद्धतीने शेती करण्याचा निर्णय घेतला कृषी पर्यटनाची सुरुवात केली. पण तिथे शेतकऱ्यांच्या माध्यमातून अक्षर-साक्षरता सामान्यांमध्ये रुजवण्याचा प्रयत्न केला. निसर्गाच्या जवळ जाताना मिळालेला आनंद, हा कोणाला काहीच सिद्ध करून दाखवण्याच्या स्पर्धेतून मुक्त होतो. खऱ्या आनंदाचा एक निर्मळ झरा आतमधून वाहू लागतो, असा प्रवास राहुल यांनी उलगडून दाखवला.
परिघाबाहेरच्या आनंदाचा शोध घेणारे तिसरे नाव होते, अनिल साबळे. आदिवासींना पाड्यातल्या माणसांना आश्रमशाळातल्या लेकरांना मदतीचा हात देणारे, अनिल यांनी पाहिलेला आहे, गुहेमध्ये चाळीस वर्ष राहणारा माणूस. अत्यंत गरिबीमुळे तीस वर्षाहून अधिक काळ चहा न प्यायलेल्या माणसाला. घरातला माणूस गेल्यावरही अडलेल्या बाईचे बाळंतपण करणारी गावातली दाई, यांच्या आनंद शोधण्याच्या यात्रेमध्ये होती. शोध घेता घेता देण्यातला आनंद किती अगाध असतो ही जाणीव उपस्थितांना खूप खूप सांगून गेली.
म्हणूनच मी म्हणतो:
"क्षणा क्षणातच रंग भरा....
हितकर, रुचकर करण्याचा चंग धरा....
रुसण्या, रडण्याचा छंद ,व्यर्थ ना करा....
जीवन जगण्याचा हाच, अर्थ खरा!....
क्षणा क्षणांतच रंग भरा".....
---------------------
३.
"ही माझी पायवाट" लघुकथा:
"माहेर" फेब्रुवारी'२०२०ः
विवेक घोडमारे
"हेतु ठरला, म्हणून साऱ्या वाटा तिकडेच नेऊन सोडतात असं थोडंच होतं? वाटांच्याही मनात आणखी पोटवाटा असतातच की. त्यात भटकून प्रवासाची दिशा उलटपालट होईस्तो वाटसरूला कळत सुद्धा नाही. लाटांनी नाकातोंडात घुसून किनाऱ्यावर फेकून दिल्यावरच, नाविकाला आपल्या निग्रहाच्या तोकडेपणाची जाणीव घडत असते. तसेच हेही तेव्हाच उमगतं, सामना निष्ठूर काळाशी आहे. मुख्य रस्ते बंद झाले की, पायवाटा निर्माण होतातच की!"

शेवटी जीवनात जर समाधान मिळवायचे असेल, तर आपले अपेक्षा आणि प्रयत्न ह्यांच्यात बदलत्या परिस्थितीत अचूक समतोल साधता येण्याचे कौशल्य अंगी हवे. तुमची द्रुष्टी बदला, एक नवी स्रुष्टी दिसेल. जे नाही, त्याचा विचार करत चिंता करण्यापेक्षा जे आहे, त्यात आनंद शोधायला शिका....
-------------------
जेव्हा जेव्हा असेच खरोखर मनाच्या कोपऱ्यात नोंदवुन ठेवावेत आणि पुन्हा पुन्हा उजळणी करावी, ते वाचता वाचता वेचलेले शब्द मी ह्या अभिनव सदरातून मांडले आहेत. ही एक प्रकारची आनंदयात्राच आहे.....
ह्या अशा शारदोत्सवात ह्यापुढेही सामिल व्हायचे असेल, तर प्रतिसादात होकार कळवावा, ही विनंती.
धन्यवाद
सुधाकर नातू