👍💐रंगदर्शन: मराठी रंगभूमी-एक चिंतन !":👍💐

 👍👍👍👍💐💐

"रंगांची दुनिया":

"रसिकमनांची रसिली यात्रा.....💐

👍💐"रंगदर्शन":👌💐

मराठी रंगभूमीसंबंधी माझे विचार मी ह्या लेखात मांडत आहे:

👍"मराठी रंगभूमी: एक चिंतन":😊

माणसाला एकदा एखादे व्यसन लागले की त्या गोष्टीच्या नादात तो वास्तवता विसरतो, त्या अनुभवांची जणू त्याला भूल पडते, भान हरपते. कोणाला दारूचे व्यसन असते, तर कोणाला दारुचे, तर कुणाला संगीताचे, नाटकाचे. दोन्ही व्यसनात जमीन-अस्मानाचा फरक असला तरी उद्देश एकच असतो, आपले मन रमविणे हा. मराठी माणसासाठी नाटक हा एक अत्यंत जिव्हाळ्याचा विषय आहे. त्यामुळे नाट्यरसिकांना नाटकांची अशीच विलक्षण ओढ असते.

नाटक हा खरोखर एक रोमांचक अनुभव आहे. कोणत्याही व्यवसायात पैसा अथवा कँपिटल, मनुष्यबळ, भूमी अर्थात जागा आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे ग्राहक, ही मूलभूत तत्वे असतात. त्यांचा रंगभूमीवरही समावेश होतो, कसे ते सांगतो. रंगमंच हे त्या व्यवसायाचे ठिकाण म्हणजे भूमी, काम करणारे कलावंत हे मनुष्यबळ, तर व्यवसायाकरता पैसा हे भांडवल अर्थात कॅपिटल, तर आश्रयदाता रसिक प्रेक्षक हा ग्राहक, व्यवसायाकडून बाहेर पडणाऱ्या पक्या प्रोडक्टचा फायनल प्रॉडक्टचा नाटकाचा उपभोक्ता.

धंदा किंवा व्यवसायाचा मूळ उद्देश म्हणजे कष्ट करत, गुंतवलेल्या भांडवलावर अर्थातच जास्तीत जास्त फायदा मिळवणे. मात्र नाटक हा केवळ फक्त एक धंदा नसतो, तर कला, तसेच विचार अशा त्रिमूर्तीचा अद्भुत संगम घडवणारी गोष्ट आहे. विविध विषयांवर समाजाच्या मानवाच्या जीवनातील विविध समस्यांवर नाटकाच्या रूपातून भाष्य केले जाते तेव्हा एक नवा विचार नाटक नवी दिशा देत असते, तर नाटकाराच्या मनातले नाट्य कलाकारांनी यथातथ्य रंगभूमीवर जीवंत करणे ही कला होय. त्यामुळे धंदा, कला व विचार या त्रिवेणी संगमातून मिळणारा आनंद खरोखर शब्दातीत असतो. अर्थात प्रत्येक नाटक ह्या तीनही अत्यंत दुर्मिळ अशा गोष्टींचा एकत्रित परिणाम सादर करतेच असे नाही. मराठी रंगभूमीवर गाजलेली निवडक लोकप्रिय नाटके ही त्रिवेणी संगमाची किमया साधतात ही अभिमानाची बाब आहे. जगात मराठी रंगभूमी एक अग्रगण्य स्थान राखून आहे तेही ह्याच तीन पेडी चमत्कारामुळेच.

अशा त्रिगुणसंपन्न नाटकांची ही मांदियाळी पहाः

एकच प्याला, कुलवधू, उद्याचा संसार,

अश्वमेध, चारचौघी, गाठ आहे माझ्याशी, 

दुसरा सामना, ती फुलराणी, सुंदर मी होणार,

दोन स्पेशल, पुत्रकामेष्टी, पुरुष, 

व्हाईट लिली अँड नाईट रायडर, संकेत मिलनाचा

दादा एक गुड न्यूज आहे... .इ.इ.

आजवरच्या मराठी रंगभूमीवर आलेल्या नाटकांपैकी कोणती नाटके "धंदा, कला व दखलपात्र विचार" अशा त्रिगुणात्मक त्रिवेणी सादर करणारी होती, ते आपणही प्रतिसादात जरूर लिहा... 

आज ह्या निमित्ताने मराठी रंगभूमीवर "रायगडाला जेव्हा जाग येते", "अश्रुंची झाली फुले", ह्या नाटकां शिवाय प्रा वसंत कानेटकरांनी हिराबाई पेडणेकर यांच्या जीवनावर "कस्तुरीमृग, बाबा आमटे यांच्या जीवनावर "वादळ माणसाळतंय", इतिहासाचार्य वि का राजवाडे यांच्या जीवनावर "विषवृक्षाची छाया" आणि महर्षी कर्वे आणि त्यांची पत्नी यांच्या जीवनावर "हिमालयाची सावली" ही नाटके लिहिली. "संगीत मत्स्यगंधा" हे देखील त्यांचेच गाजलेले नाटक. चंद्रलेखा नाट्यसंस्थेचे, मोहन वाघ ह्यांनी तर चक्क इंग्लंड मध्ये कानेटकरांचे "गगनभेदी" हे नाटक जगप्रसिध्द नाटककार शेक्सपिअरच्या गांवात सादर करून मराठी रंगभूमीवर एक विक्रमी इतिहास नोंदविला.

अशा हसतमुख सदाबहार प्राध्यापक वसंत कानेटकरांचे यांची आणि माझी भेट व्हावी हा माझ्या आयुष्यातला एक एक सुवर्ण क्षण होता त्या क्षणाची आठवण पुढील लिंक उघडून आपल्याला वाचता येईल आणि रंगभूमीची थोरवी उत्तरोत्तर उंचावत नेणाऱ्या वसंतरावांच्या स्मृतीला वंदन करता येईल.

https://moonsungrandson.blogspot.com/2020/07/blog-post_28.html

ही आठवण आवडली......

तर लिंक शेअरही करा..........

धन्यवाद

सुधाकर नातू

माझ्या सॅमसंग गेलेक्सी स्‍मार्टफोन वरून पाठवले.