" सोशल मीडियावरील मुशाफिरी

मोबाईलवर सोशल मीडिया सर्विंग करताना गवसलेले काही मौलिक विचार व माहिती 1 "Humans of Marathwada!": बी. रघुनाथ: निजामशाहीच्या सावलीत लिहिलेला मराठी मनाचा अस्वस्थ श्वास मराठवाड्यातल्या जालना जिल्ह्यातील सातोना या गावात २५ ऑगस्ट १९१३ रोजी जन्मलेला एक तरुण—घरची परवड नाही, जबाबदाऱ्या प्रचंड; पण मनात शब्दांची कळा आणि आजूबाजूच्या जगाचा जिवंत वेध—हीच ओळख पुढे “बी. रघुनाथ” म्हणून मराठी वाङ्मयात अढळ झाली. हैदराबादला मॅट्रिकपर्यंत शिक्षण झाले, पुढे परिस्थितीमुळे नोकरी—१९३२ पासून परभणीच्या बांधकाम खात्यात कारकून; दैनंदिन कारकुनीच्या चौकटीत अडकलेला हा कवी कागदावर मात्र संपूर्ण समाजशास्त्र रेखाटत राहिला. त्या काळाची राजवट—निजामशाही; सरंजामी सत्तेची कडवट पकड, धार्मिक-सामाजिक तणाव, आणि सामान्य माणसाची घुसमट—रघुनाथांनी हाच अनुभव कवितेत, कथेत, कादंबरीत साठवला. फुलारी या टोपणनावाने ‘राजहंस’मध्ये पहिली कविता प्रसिद्ध झाली; नंतर “बी. रघुनाथ” या नावाने ते मराठीच्या आधुनिक प्रवाहात वेगळी वाट काढू लागले. “व्यक्ती सभोवतालाची उपज असते”—ही जाणीव त्यांच्या लेखनाचा कणा आहे; पात्रांमधून मराठवाड्याचं सामाजिक-राजकीय वास्तव त्यांच्या पानोपानी उभं राहतं. काव्य, कथा, कादंबरी—तिन्ही आघाड्यांवर समृद्ध वारसा: काव्यसंग्रह “आलाप आणि विलाप”(1941) आणि “पुन्हा नभाच्या लाल कडा”(1955, मरणोत्तर). कथासंग्रह “साकी”(1940), “फकिराची कांबळी”(1948), “छागल”(1951), “आकाश”(1955, मरणोत्तर), “काळीराधा”(1956, मरणोत्तर). कादंबऱ्या “ओ॓”(1936), “हिरवे गुलाब”(1943), “बाबू दडके”(1944), “उत्पात”(1945), “म्हणे लढाई संपली”(1946), “जगाला कळले पाहिजे”(1949), “आडगावचे चौधरी”(1954, मरणोत्तर)—प्रकारांची ही वाटचाल त्यांच्या लेखणीची बहुढंगी ताकद दाखवते. ललित-निबंध “अलकेचा प्रवासी”(1945) त्यांचा संवेदनशील, आत्ममग्न आवाज जपतो. कार्यालयीन टेबलापाशी बसूनही मन अखंड हालचालीत—सामाजिक विषमता, आर्थिक अडथळे, आणि माणसांच्या आशा-आकांक्षांचा धगधगता कोलाज त्यांनी शब्दात बंदिस्त केला. ७ सप्टेंबर १९५३ रोजी कार्यालयातच हृदयक्रिया बंद पडून अनुपम प्रतिभेचा हा आवाज अकस्मात थांबला; पण १९३०–१९५३ या २३ वर्षांत १५ पुस्तकांचा साठा मराठी वाङ्मयाला अपूर्व अशी देणगी देऊन गेला. मराठी विश्वकोशाची नोंद सांगते—निजामी राजवटीतील सामाजिक-सांस्कृतिक-राजकीय घडामोडींचा कलात्मक शोध इतक्या सुसंगतपणे घेणारा लेखक विरळच, आणि म्हणूनच बी. रघुनाथांची अस्वस्थ अभिव्यक्ती आपल्या साहित्यातील अद्वितीय ठेवा ठरते. #BRaghunath #बी_रघुनाथ #HumansOfMaharashtra #MarathiSahitya #HyderabadState #Marathwada #Kavya #Katha #Kadanbari #NizamEra #BirthAnniversary ------------ 2 "A Boon in Disguise!": "To my mind, the retirement time is a Boon in Disguise. You have an option of, doing what you like, what you can do the best and what you love to do, as and when you wish to do. For that, you must have clarity of your own strengths and weaknesses, as also your likes or dislikes. Its the best period for one, to look within, talk to self. You can and you should attempt to create your own Identity, whichever you wish to. The philosophy should be, the money is not all but the relationships are. The strategy should be, to utilise available time for definite productive purpose. All you need to remember is, you are now a free bird and the sky is wide open !": ------------------------ 3 "मधाचा अलौकिक मधुरिमा !": 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधाचा एक चमचा एखाद्या व्यक्तीला २४ तास जिवंत ठेवण्यासाठी पुरेसा असतो? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की जगातील पहिल्या नाण्यांपैकी एकावर मधमाशीचे चिन्ह होते? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधात जिवंत एंजाइम असतात? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मध धातूच्या चमच्याच्या संपर्कात आल्यावर हे एंजाइम मरतात? ▪️ मध खाण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे लाकडी चमचा; जर तुम्हाला तो सापडत नसेल तर प्लास्टिकचा चमचा वापरा. 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधात एक पदार्थ असतो जो मेंदूला चांगले कार्य करण्यास मदत करतो? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मध हा पृथ्वीवरील अशा काही पदार्थांपैकी एक आहे जो स्वतःहून मानवी जीवन टिकवू शकतो? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधमाश्यांनी आफ्रिकेतील लोकांना उपासमारीपासून वाचवले? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधमाश्यांद्वारे उत्पादित होणारे प्रोपोलिस हे सर्वात शक्तिशाली नैसर्गिक प्रतिजैविकांपैकी एक आहे? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधाची कालबाह्यता तारीख नसते? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की जगातील महान सम्राटांचे मृतदेह सोनेरी शवपेट्यांमध्ये पुरले जात होते आणि नंतर कुजण्यापासून रोखण्यासाठी मधाने झाकले जात होते? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की "हनिमून" हा शब्द लग्नानंतर प्रजनन क्षमता वाढवण्यासाठी नवविवाहित जोडप्याच्या मध सेवन करण्याच्या परंपरेतून आला आहे? 📒 तुम्हाला माहित आहे का की मधमाशी ४० दिवसांपेक्षा कमी काळ जगते, किमान १००० फुलांना भेट देते आणि एक चमचेपेक्षा कमी मध तयार करते, परंतु मधमाशीसाठी, ते संपूर्ण आयुष्यभराचे काम आहे? धन्यवाद, मौल्यवान °मधमाशी°..! 🐝 ------------ 4 https://www.facebook.com/share/19QGxCLdpF/ // अफलातून अलौकिक अविस्मरणीय अशी ही संघर्षाची कहाणी एकमेव द्वितीय//